Do fjuta z buraka dołączyła marmolada. Nowe produkty tradycyjne

Lista Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi jest przewodnikiem po regionalnej kuchni polskiej, a także źródłem informacji na temat tradycji, sposobów wytwarzania oraz wyjątkowych cech najstarszych polskich przysmaków. Obecność na liście to także promocja produktu oraz pierwszy krok do podjęcia starań o certyfikaty unijne.

– Produkty, które reprezentują województwo na ministerialnej Liście Produktów Tradycyjnych to część bogatego dziedzictwa kulinarnego Kujaw i Pomorza. Nasza żywność podbija podniebienia Polaków i Europejczyków, jest klasą dla siebie. Warto smakować jej tu, gdzie powstaje – mówi marszałek Piotr Całbecki.

Ostatnio na Listę Produktów Tradycyjnych zostały wpisane kolejne trzy produkty zgłoszone przez:

• Annę Patyk, Koło Gospodyń Wiejskich Bronisław (powiat radziejowski) - marmolada z buraków cukrowych, 
• Stowarzyszenie LGD Gmin Dobrzyńskich Region Południe - placek drożdżowy, 
• Marzenę Przytarską z Gostycyna (powiat tucholski) - piołunówka tucholska.

Wśród 86 przysmaków z naszego województwa zarejestrowanych dotychczas na Liście Produktów Tradycyjnych jest 25 gotowych dań i potraw, 17 wyrobów piekarniczych i cukierniczych, 14 napojów, 8 produktów mięsnych, 7 warzyw i owoców, 6 produktów mlecznych, 2 produkty z grupy olejów i tłuszczów, po 1 miodzie i produkcie rybołówstwa oraz 5 innych produktów. Na wpis oczekują już kolejne: polanka (herbatka z macierzanki) i susz owocowy (brzad).

Produkty z Kujawsko-Pomorskiego wpisane na listę tutaj.

Na listę mogą być wpisane produkty rolne, środki spożywcze i napoje spirytusowe:

• których jakość lub wyjątkowe cechy i właściwości wynikają ze stosowania tradycyjnych, tzn. wykorzystywanych od co najmniej 25 lat, metod produkcji,
• będące elementem dziedzictwa kulturowego regionu, w którym są wytwarzane,
• stanowiące element tożsamości społeczności lokalnej.

Wnioski o wpis produktu na listę składa się do Urzędu Marszałkowskiego, który dokonuje ich oceny. Pozytywnie zweryfikowane wnioski przesyłane są do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, który jest odpowiedzialny za jej prowadzenie  i uaktualnienie. Lista jest publikowana na bieżąco, na stronie internetowej Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi.

Źródło: Urząd Marszałkowski

Marmolada z buraków cukrowych

Surowce wykorzystywane do produkcji:

• buraki cukrowe - z własnego gospodarstwa
• cukier - z zakupu w lokalnym sklepie
• jabłka o kwaskowatym smaku, np. szara reneta

Metoda produkcji:

1 kg buraków cukrowych umyć i obrać, pokroić w drobne kawałki. Pokrojone kawałki buraka włożyć do garnka, zalać zimną, nieprzegotowaną wodą i ugotować do miękkości. Po ugotowaniu wodę odlać, buraki zetrzeć na drobnej tarce, dodać 3 szklanki cukru i smażyć około 30-40 minut.

Dodać pokrojone w kostkę 2 kwaskowate jabłka i smażyć, aż jabłka się rozpadną a marmolada uzyska złocisty kolor. Przygotować czyste, suche słoiczki, włożyć przesmażoną gorącą marmoladę. Zakręcić dobrze słoiki, podstawić do góry dnem i pasteryzować pod kocem.

Produkt zgłoszony przez Annę Patyk, Koło Gospodyń Wiejskich Bronisław (powiat radziejowski).

Piołunówka

Wygląd zewnętrzny: płyn klarowny z niewielkim osadem niepowodującym utraty jakości.
Barwa: od jasnożółtej przez ciemnożółtą do bursztynowego brązu.
Konsystencja: bardzo rzadka, wodnista ciecz.
Smak i zapach: intensywny ze względu na zawartość alkoholu, gorzkawy, Zapach lekko ostry,
alkoholowy.

Surowce wykorzystywane do produkcji:

• Zielone, najmłodsze części rośliny piołunu (Artemisia absinthum) z przydomowego ogródka. Zbierane po zejściu porannej rosy. W okresie zimowym wykorzystuje się suszone ziele.
• spirytus 95 proc.
• wódka 40 proc.
• woda
• cukier biały

Metoda produkcji:

Zbiór zielonych części piołunu nad rankiem, po zejściu rosy.
Garść świeżych roślin należy zalać 1 litrem wódki i odstawić w ciepłe miejsce na 3 dni.
Należy odsączyć płyn przez czystą gazę. Zagotowujemy pół szklanki wody z dwiema łyżkami stołowymi cukru. Po rozpuszczeniu dodajemy pół szklanki spirytusu i całość łączymy z odsączoną nalewką. Płyn przelewamy do butelek (najlepiej z ciemnego szkła) i energicznie potrząsamy. Przygotowany produkt odstawiamy w ciepłe miejsce na co najmniej jedną dobę. Im dłużej przechowywana jest w ciemnym i chłodnym miejscu to zyskuje na smaku. Doskonały sposób na pozbycie się niestrawności po obfitym posiłku, ale też przy dolegliwościach choroby żołądkowo-jelitowej. Należy pić ją w niewielkich ilościach.

Produkt zgłoszony przez Marzenę Przytarską, Gostycyn (powiat tucholski).

Placek drożdżowy

Wygląd zewnętrzny i na przekroju: ciasto zarumienione, najczęściej posypane jasną kruszonką. Po przekrojeniu jasna barwa ciasta z licznymi pęcherzykami powietrza, widoczne rodzynki.

Kształt (zewnętrzny i na przekroju): ciasto pieczone w wąskich, podłużnych foremkach.

Wielkość: wysokość około 10 cm, szerokość około 10 cm, długość około 30 cm.

Kolor (zewnętrzna i na przekroju): zewnętrznie barwa niejednolita od złotej pomarańczowej po jasnobrązową. Środek jasny lub lekko pomarańczowy w zależności od barwy użytych żółtek.

Konsystencja: ciasto elastyczne, po ugnieceniu odkształca się.

Smak: ciasto delikatnie słodkie, z wyczuwalnym aromatem drożdży, intensywnie słodka i tłusta jest posypka.

Surowce wykorzystywane do produkcji:

• 1 kg mąki pszennej
• 5-6 jaj (opcjonalnie jaja kacze)
• 1 szklanka mleka
• 10 dag. drożdży
• 1-1,5 szklanki cukru
• cukier waniliowy lub starta wanilia
• 200 g masła/masła roślinnego/smalcu
• szczypta soli
• rodzynki
• na kruszonkę:
• 200 g mąki
• 100 g masła
• 100 g cukru pudru

Najlepiej żeby produkty pochodziły z własnego gospodarstwa (jajka, mleko). Jeśli nie jest to możliwe, ciasto można upiec ze składników zakupionych w sklepie spożywczym.

Metoda produkcji:

Przygotowanie rozczynu drożdżowego – w pół szklanki ciepłego mleka należy rozprowadzić drożdże, cukier i odrobine mąki. Po uzyskaniu zawiesistej konsystencji przykryć ściereczką i odstawić w ciepłe miejsce, do wyrośnięcia. Zaczyn podwoi swoją objętość.

W rondelku rozpuścić tłuszcz i pozostawić go do przestygnięcia.

W misce ubić jajka z cukrem, można użyć żółtka kacze, dodać rozczyn drożdżowy. Po wymieszaniu dodać tłuszcz, mąkę i stopniowo pozostałe ciepłe mleko. Długo wyrabiać, aż ciasto będzie odstawać od ręki. Na koniec dosypać cukier waniliowy n(lub starta wanilię) oraz rodzynki. Ciasto przykryć ściereczką i odstawić do wyrośnięcia. Masa zwiększy swoją objętość.

Z tłuszczu, cukru i mąki wyrobić twardą kruszonkę.

Ciasto ponownie wyrobić i nakładać do wysmarowanej tłuszczem foremki do połowy jej wysokości. Posypać kruszonką. Przykryć ściereczką, pozwolić mu ponownie wyrosnąć. Foremki wkładać do piekarnika nagrzanego do temperatury około 200 stopni. Piec do zarumienienia do tzw. suchego patyczka.

Aktualnie proces wyrabiania ciasta wykonywany jest często przy pomocy urządzeń typu mikser (malakser). Długie wyrabianie ciasta i związane z nim napowietrzanie jest procesem długim i męczącym i powiedzenie tego etapu maszynie ułatwia pracę, nie ujmując mu walorów smakowych.

Produkt zgłoszony przez Stowarzyszenie Lokalna Grupa Działania Gmin Dobrzyńskich Region Południe.