Książka 31 sie 2020 | Krzysztof Drozdowski
Człowiek, który rozpętał II wojnę światową  [RECENZJA]

W czwartek 31 sierpnia 1939 o godz. 20.00 do budynku niemieckiej radiostacji w Gliwicach wszedł oddział Niemców dowodzonych przez Alfreda Naujocksa. Napastnicy udawali Polaków, a ich zadaniem było wygłoszenie komunikatu w języku polskim nawołującego do walki z III Rzeszą. Prowokacja gliwicka była jedną z serii prowokacji, które miały tuszować prawdziwe powody niemieckiej agresji na Polskę w dniu następnym.

W związku ze zbliżającą się kolejną rocznicą rozpoczęcia II wojny światowej, wydawnictwo Replika przygotowało dla miłosników historii biografię SS-Sturmbannführera Alfreda Helmuta Naujocksa.

Naujocks urodził się w 1911 roku. Bardzo szybko zrobił karierę w SS, a zwłaszcza w SD, czyli organie wywiadu i kontrwywiadu SS. Swoimi umiejętnościami zasłynął już w 1937 roku, kiedy to Niemcy sfabrykowali dowody na rzekomą zdradę sowieckiego marszałka Michaiła Tuchaczewskiego. Przeprowadzona wówczas czystka wśród kadry oficerskiej Armii Czerwonej była przyczyną osłabienia zdolności wojskowych sowieckiej armii i przyczyniła się do niemieckich sukcesów w pierwszych miesiącach 1941 roku, po rozpoczęciu operacji Barbarossa. 

Naujocks brał również udział w znanej operacji Bernhard, polegające na fałszowaniu i wprowadzaniu do obiegu angielskich banknotów. 

Rok 1941 był również rokiem jego klęski. Został zdegradowany za rzekomą niesubordynację. Prawdziwym powodem była najprawdopodobniej wiedza, jaką miał o Salonie Kitty, czyli nazistowskim domu publicznym, w którym za pomocą podsłuchu i wyciągania informacji przez pracujące tam prostytutki, uzyskiwano ważne dla Rzeszy informacje. Klientem salonie był również jego szef Reinhard Heydrich. Gdy korzystał  z uciech cielesnych, mikrofony miały być wyłączone. Naujocks jednak nagrywał również swojego szefa. 

Życie tego niemieckiego zbrodniarza było bardzo bogate i warte scenariusza filmowego. Polskim czytelnikom najbardziej jednak kojarzy się właśnie z prowokacją gliwicką. Sama prowokacja tak naprawdę pomimo wielu przygotowań, okazała się wielką klęską. Po opanowaniu radiostacji, lektor zaczął czytać po polsku kilkuminutowy komunikat. Do radiosłuchaczy dotarło jednak tylko 9 wyrazów: „Uwaga, tu Gliwice. Radiostacja znajduje się w polskich rękach…” Następnie radio zamilkło z przyczyn, których dotąd nie wyjaśniono.

Pomimo to prowokacja została wykorzystana przez Hitlera w jego przemówieniu, dotyczacym powodów rozpoczęcia wojny. Jak zostało już udowodnione przez polskich historyków, takich prowokacji zostało przygotowanych około 200, z czego zrealizowano kilkadziesiąt, o różnym rozmachu.

Książkę Floriana Altenhönera warto przeczytać. Autor nie ograniczył się do opisu jedynie najważniejszych wydarzeń z życia Naujocksa. Przedstawił na ponad 300 stronach całą biografię, obalając mity narosłe wokół postaci swojego głównego bohatera. Książka jest dobrze udokumentowana źródłowo, przypisami. To jednak nie utrudnia odbioru treści kolejnych rozdziałów. 

 

Florian Altenhöner, „Człowiek, który rozpętał II wojnę światową. Alfred Naujocks – fałszerz, morderca, terrorysta”, Poznań 2019, Wydawnictwo Replika

 

 

Krzysztof Drozdowski

Krzysztof Drozdowski Autor

Publicysta, autor wielu książek historycznych.