Muzyczne skarby Jasnej Góry [RECENZJA]

W wykonaniu orkiestry i chórów Narodowego Forum Muzyki z Wrocławia usłyszeliśmy introit „Rorate coeli”, „Magnificat” oraz mszę na Boże Narodzenie „Missa Pastoritia”. Dyrygował Andrzej Kosendiak, a jako soliści wystąpili Jian Hui Mo - sopran chłopięcy, Matthew Venner - alt, Maciej Gocman - tenor i Felix Schwandtke - bas.

Festiwalowy koncert ukazał piękny fragment XVIII-wiecznej działalności znakomitej kapeli jasnogórskiej. Zespół skupiał wówczas wielu uzdolnionych muzyków zakonnych i świeckich. Wśród nich, w latach 1748-1765, pracował niezwykle utalentowany twórca, skrzypek, śpiewak i pedagog Marcin Józef Żebrowski. Styl muzyczny Żebrowskiego łączył barokową polifonię i techniki koncertujące z elementami włoskiego stylu neapolitańskiego i polskiej muzyki ludowej. Archiwum jasnogórskie przechowuje około 30 kompozycji tego muzyka, a prowadzone w ostatnich latach prace ujawniają wiele nowych, cennych faktów i informacji na temat życia muzycznego środowiska klasztornego i ówczesnej Polski. Warto nadmienić, że utwory archiwum jasnogórskiego są systematycznie opracowywane, publikowane i nagrywane w cyklu „Muzyka Jasnogórska. Musica Claromontana”, a zespołowi naukowców przewodzi prof. Remigiusz Pośpiech.

fot. Jowita Franz, Facebook/Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy

Dzięki Wrocławskiej Orkiestrze Barokowej i chórom Narodowego Forum Muzyki usłyszeliśmy dzieła Marcina Józefa Żebrowskiego w znakomitym, stylowym wykonaniu. Co ważne, Wrocławska Orkiestra Barokowa, założona w 2006 roku przez dyrektora Narodowego Forum Muzyki im. Witolda Lutosławskiego we Wrocławiu Andrzeja Kosendiaka, jest jednym z niewielu polskich zespołów grających na instrumentach historycznych. Kunszt artystyczny stawia ich wśród najbardziej znanych zespołów europejskich specjalizujących się w wykonawstwie muzyki dawnej i współpracujących z takimi dyrygentami jak Philippe Herreweghe, Giovanni Antonini, Andrew Parrott czy Paul McCreesh.

Barwy historycznych smyczków pochodzących z dawnych wieków lub ich współczesnych kopii, brzmienia obojów, naturalnych trąbek i rogów, intensywność dźwięku kotłów oraz oryginalny koloryt lutni basowej, tzw. teorby stworzyły niepowtarzalny, uroczysty charakter tych jakże wspaniałych partytur Żebrowskiego. Zachwycała różnorodność pomysłów kompozytorskich. Szeroko rozpięte, kantylenowe linie melodyczne łączyły się z ornamentalnymi, melizmatycznymi figuracjami. Wirtuozowskim ariom towarzyszyły koncertujące instrumenty dęte: trąbka i obój. W monumentalnych partiach chóralnych konstruowanych według zasad fugi podziwiać można było kompozytorski kunszt Żebrowskiego. Polifoniczne sploty głosów tworzyły skomplikowanych siatkę wzajemnych powiązań. Splendoru dodawały kotły. Muzyka podążała za tekstem, interpretowała go i pogłębiała rozumienie. Dzięki tym zabiegom kompozytorskim, części utwory ukształtowały interesującą mozaikę stylów, technik i nastrojów.

fot. Jowita Franz, Facebook/Filharmonia Pomorska im. Ignacego Jana Paderewskiego w Bydgoszczy

Zachwycały wirtuozowskie arie śpiewane pięknie przez sopran chłopięcy Jian Hui Mo. Młodziutkiego wokalistę publiczność długo nagradzała oklaskami. Stojącą owacją doceniono wszystkich wykonawców za ich pasję, zaangażowanie i profesjonalizm. Chóry Narodowego Forum Muzyki przygotowały Agnieszka Franków-Żelazny i Małgorzata Podzielny.

Koncert przywrócił pamięć o znakomitym polskim kompozytorze XVIII wieku Marcinie Józefie Żebrowskim. Jego dorobek w pełni zasługuje na jak najczęstsze propagowanie, a w roku odzyskania niepodległości w sposób szczególny przypomina o naszym kulturowym dziedzictwie, które wciąż wymaga poszukiwań, badań i promocji.