Walczyli, bo Polska nie była wolna. Dzień Pamięci Żołnierzy Wyklętych [PROGRAM]

Wojewoda Mikołaj Bogdanowicz przypomniał, że Dzień Pamięci został ustanowiony w 2011 roku. W województwie uroczyście będzie świętowany po raz czwarty.

Mikołaj Bogdanowicz/ kadr z wideorelacji, mat. KPUW

Obchody otworzy część artystyczna w Kinoteatrze Klubu IWSZ w czwartek 28 lutego. Na koncert zapraszała Julia Rozworowska-Wolańska, dyrektor biura posła Bartosza Kownackiego, który współorganizuje wydarzenie. Będzie można usłyszeć Orkiestrę Wojskową w Bydgoszczy, zabrzmią takie piosenki jak „Biały krzyż” czy „Żeby Polska była Polską”. Teksty będzie czytał aktor Dariusz Kowalski. Bezpłatne wejściówki można odebrać od 22 lutego w urzędzie wojewódzkim w pokoju 108 po zgłoszeniu telefonicznym (52 34 97 868) w godzinach urzędowania lub w siedzibie Polskiego Radia PiK.

Piątkowe (1 marca) obchody rozpoczną się o godz. 10.00 odsłonięciem tablicy na budynku szpitala MSWiA, gdzie od 1945 roku mieścił się Urząd Bezpieczeństwa Publicznego. – Ginęli tam polscy bohaterowie, między innymi Leszek Biały – mówiła naczelnik bydgoskiej Delegatury IPN Edyta Cisewska.

Edyta Cisewska/kadr z wideorelacji, mat. KPUW

O godz. 11.00 delegacje z Bydgoszczy i regionu złożą kwiaty na cmentarzu przy ul. Kcyńskiej, a następnie (godz. 12.00) odbędzie się Msza św. w kościele garnizonowym.

Tego dnia o 13.00 na placu przed urzędem wojewódzkim zostanie też otwarta wystawa IPN „Zapomniane ogniwo. Konspiracja młodzieżowa w Polsce 1944–1956”. – Bohaterami tej wystawy są młodzi ludzie, którzy podjęli próbę oporu przeciwko władzom komunistycznym. Wystawa ma zasięg ogólnopolski, ale są też elementy regionalne – zapowiedziała naczelnik. Plansze będą eksponowane do 15 marca.

W urzędzie odbędzie się również finał adresowanego do uczniów testu wiedzy o żołnierzach wyklętych oraz wykład doktor Alicji Paczoskiej-Hauke z Biura Poszukiwań i Identyfikacji IPN, która opowie o pracach na cmentarzu komunalnym przy ul. Kcyńskiej. – Trwają tam poszukiwania osób, na których wykonano wyroki śmierci w 1946 roku – mówiła Edyta Cisewska. Poszukiwanych jest 26 osób, skazanych w procesie przeciwko żołnierzom okręgu pomorskiego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość.

Naczelnik przypomniała także, że w czerwcu 2018 na „bydgoskiej Łączce” udało się odnaleźć i zidentyfikować szczątki Ludwika Augustyniaka, Floriana Dutkiewicza i Wojciecha Kosssowskiego, żołnierzy AK. Więcej czytaj TUTAJ.

Doktor Krzysztof Osiński z IPN wyjaśnił, że nieprzypadkowo Dzień Pamięci obchodzony jest właśnie 1 marca. – Tego dnia 1951 roku odbyła się egzekucja zarządu głównego Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, łącznie z ppłk. Łukaszem Cieplińskiem, który stał się symbolem Żołnierzy Wyklętych – tłumaczył. Jak mówił, to związana z regionem postać: przed wojną Ciepliński służył w 62. Pułku Piechoty w Bydgoszczy.

– Dopiero po latach mogliśmy godnie uhonorować żołnierzy, którzy po 1944,45 roku uznali, że przysięga nadal obowiązuje, że nie można złożyć broni, ponieważ Polska nie odzyskała niepodległości. Ponosili za to najwyższą cenę – dodał dr Osiński. – Szacuje się, że przez więzienia ubeckie przewinęło się ok. 300 tys. osób, z czego 50 tys. straciło życie.

Krzysztof Osiński/kadr z wideorelacji, mat. KPUW

Zapraszał także do włączenia się w inicjatywę uczczenia Leszka Białego – 3 marca na grobie żołnierza na Bielawkach składane będą znicze i kwiaty.