Ciemne wody, wydrążeni ludzie. Słowo i rzeźba w Galerii Autorskiej

Początek o 18.00. Teksty z tomu opowiadań „ciemne wody” Grzegorza Kalinowskiego czytać będzie Roma Warmus.

– W otwierającym książkę, najlepszym w tomie, opowiadaniu „Święta rzeka”, Kalinowski wyprawia się w oniryczną, choć osnutą zapewne wokół swoich dziecięcych przygód, podróż po pewnej rzece, która jako „święta” – po lekturze poprzedzającego ją wstępu o Śmierci – może wydawać się jakąś odnogą Styksu. Szybko pojmiemy, że jest to także jakieś uświęcenie pamięci dzieciństwa samego autora (…) – pisze o publikacji Mieczysław Orski. 

Równolegle odbędzie się wernisaż wystawy „Wydrążeni ludzie”. – Chcę opowiedzieć o relacjach między dwojgiem ludzi. Każda z kompozycji rzeźbiarskich przedstawia postać będącą w dialogu z kimś. Jednak połączone rzeźby, tworzące prawie swoje lustrzane odbicia, nie obrazują dwóch osób w dialogu, ale jedną wraz z oddziaływaniem tej relacji na nią – przedstawia swoją twórczość Alina Kluza-Kaja. – Forma podstawowa to człowiek otwarty w dialogu na drugiego. Natomiast forma ażurowa to rodzaj odbicia albo także ślad pozostawiony w drugim, jako efekt naszego wpływu.

Dodaje, że w każdej kompozycji rzeźby celowo połączone są w różny sposób, znaczenie mają też barwy. – Połączenie opisuje rodzaj relacji, a kolor – stan emocjonalny związany z tą relacją lub będący jej wynikiem – tłumaczy artystka.

Grzegorz Kalinowski (ur. 1955 w Inowrocławiu) – autor opowiadań, esejów, recenzji, rozmów z pisarzami (m.in. z Ryszardem Kapuścińskim, Zygmuntem Kubiakiem, Pawłem Hertzem, Stefanem Chwinem, Kazimierzem Hoffmanem); publikował w ogólnopolskich pismach literackich; wydał tomy opowiadań tylko biel (2010), ciemne wody (2018); obie książki zostały uhonorowane literacką bydgoską Nagrodą Łuczniczki; opracował i przygotował do druku „Dziennik…” Kazimierza Hoffmana (2017); w latach 1993 – 1997 współpracownik toruńskiego „Przeglądu Literacko-Artystycznego”; redaktor wydawnictwa „Pomorze”(1994 – 1995); od 1997 do 2012 roku redaktor, a później sekretarz redakcji „Kwartalnika Artystycznego. Kujawy i Pomorze”; współorganizator spotkań z pisarzami – m. in. w cyklu „Mistrzowie literatury w Filharmonii Pomorskiej”. Zasłużony Działacz Kultury (1995); w 2007 roku „w uznaniu nieocenionych zasług dla kultury polskiej” otrzymał Nagrodę Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego (2007), w roku 2000 i 2013 Nagrodę Centrum Edukacji Artystycznej; w 2013 roku Nagrodę Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

… a na brzegu, gdzieś tam daleko, jakby w chmurach, zbierały się nie istoty ludzkie, ale ich cienie, cienie starców, dorosłych i dzieci. Był tam stół drewniany, wokół którego ustawiono krzesła z drewna i słomy. Z każdą chwilą cieni było coraz więcej. Trudno uwierzyć, że aż tyle ich zmieściło się na tak małej przestrzeni. Głowy miały owinięte białymi płóciennymi chustami, a powłóczyste szaty, koloru popiołu, okrywały ich cieniste ciała. Wchodziły do świętej rzeki, pochylały nad nią i po omacku, jak spragnione dzikie zwierzęta u wodopoju, dławiąc się, chłeptały jej ciemne wody. A z nurtem świętej rzeki płynęły inne cienie z obcej krainy i wołały do cieni na brzegu, przebaczcie nam, zaklinały i błagały, żeby pozwoliły im wyjść na brzeg i zechciały przyjąć do siebie. A one, zupełnie niewzruszone, nie chciały im przebaczyć i przyjąć do siebie, odwracały się od nich, a cienie w świętej rzece, porywała fala i niosła tam, skąd przypłynęły. I wtedy cienie starców, dorosłych i dzieci odchodziły, nie wiedząc dokąd, po omacku, jak ślepcy.

Grzegorz Kalinowski,

fragment opowiadania Święta rzeka

Alina Kluza-Kaja (ur. 1985 w Czarnkowie). W 2005 ukończyła Państwowe Liceum Sztuk

Plastycznych im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy. W 2005 – 2006 studiowała na Akademii Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale malarstwa. W czerwcu 2011 ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w Gdańsku na wydziale rzeźby – dyplom z wyróżnieniem w pracowni Sławoja Ostrowskiego. Autorka ośmiu wystaw indywidualnych; rzeźby, rysunku oraz fotografii. Uczestniczyła w trzech wystawach zbiorowych rzeźby i rysunku.