Drugie życie fontanny „Potop”

Pierwsze życie fontanny „Potop” przypadło na czas rozwoju fotografii. Czarno-białej na początku, ale już wkrótce także kolorowej. Niesłychane piękno dzieła niemieckiego rzeźbiarza było inspiracją i dla amatorów i dla profesjonalistów drukujących pamiątkowe pocztówki z Bydgoszczy. Te fakty czyli mnogość dokumentacji fotograficznej oraz zachowanie jednej z kopii rzeźby pozwoliły na urzeczywistnienie marzeń wielu ludzi o odbudowie tej wizytówki miasta. 
Dzisiaj w erze fotografii cyfrowej jest „Potop” wdzięcznym tematem dla wszelkiej maści fotografów. Kopalnią obrazów dla kreatywnych umysłów, utrwalających piękne widoki o każdej porze roku, dnia i nocy i w niezliczonych wariantach pogodowych. I, jak zawsze od początku, fotograficzną pamiątką na całe życie...

Fontanna „Potop” – fontanna, wielofigurowa kompozycja rzeźbiarska istniejąca w latach 1904-1943 i od 2014 w Bydgoszczy. Przez cały okres pierwszego istnienia (39  lat) i obecnie, dzieło to jest jedną z atrakcji turystycznych Bydgoszczy. Od 2006 do 2014 roku trwał proces rekonstrukcji rzeźby prowadzony przez Społeczny Komitet  Odbudowy Bydgoskiej Fontanny „Potop”. Powtórne uroczyste odsłonięcie nastąpiło 26 czerwca 2014 roku.
Powstanie fontanny było efektem konkursu ogłoszonego w 1897 roku przez Krajową Komisję dla Popierania Sztuki Plastycznej w Poznaniu (niem. Landes Kunst  Komission für Fordemung der Bildende Künste) na wodotrysk - rzeźbę w Bydgoszczy. Konkurs, na który wpłynęły 44 prace, wygrał berliński artysta - rzeźbiarz Ferdinand  Lepcke. Prace nad wykonaniem i ustawieniem pomnika trwały 6 lat. Postawiono go w ogrodzie regencyjnym (dziś park im. Kazimierza Wielkiego). Uroczystego odsłonięcia dokonano 23 lipca 1904.
Bydgoska fontanna „Potop” miała dwie kopie: pierwsza w rodzinnym mieście rzeźbiarza w Coburgu w Bawarii, jednak bez dwóch bocznych rzeźb, a druga w Eisleben, w Górnej Saksonii.
Wysokiej wartości i bezprecedensowej piękności rzeźba odlana z doskonałej jakości brązu - stopu miedzi (93%) i cyny (7%) - posłużyła Niemcom w 1943 roku jako źródło cennych metali do celów wojennych. Zdemontowana i przetopiona rzeźba zniknęła z centrum Bydgoszczy na 71 lat.  
Wykonanie rekonstrukcji rzeźby powierzono absolwentowi krakowskiej ASP Michałowi Pronobisowi. Odlewy wszystkich elementów wykonał z brązu Jacek Guzera z  Kielc.
Koszt odbudowy wyniósł ok. 2,5 mln zł.

Choć pierwszym przewodniczącym Stowarzyszenia Odbudowy Fontanny „Potop” został prof. Zygmunt Mackiewicz to pomysłodawcą odtworzenia fontanny w pierwotnym kształcie był jednak Józef Herold, były wieloletni redaktor naczelny regionalnej Gazety Wyborczej.

fot. Jacek Kargól

Ferdinand Lepcke urodził się 23 marca 1866 roku w Coburgu w północnej Bawarii. Spędził tam jedynie wczesne dzieciństwo, gdyż rodzina wkrótce przeniosła się do Berlina. Po ukończeniu gimnazjum podjął studia na Akademii Sztuk Pięknych w Berlinie. Studiował w latach 1883–1890 pod kierunkiem berlińskiego artysty prof. Fritza Schapera. Umiejętności praktyczne zgłębiał w atelier rzeźby braci Biber i pracowni Kunstgewerbemuseum w Berlinie.
Dojrzewał twórczo w atmosferze stylu neoklasycystycznego, który od czasów Johanna Gottfrieda Schadowa (zm. 1850) i Christiana Daniela Raucha (zm. 1857) odgrywał zasadniczą rolę w Niemczech. Bliższy mu był styl dawnych mistrzów, niż nowa stylistyka, którą przyniósł modernizm (Jugendstil, ArtDeco). Skłonność ku rzeźbie klasycznej miała swoje źródło w jego zamiłowaniu do antyku.
Przełom 1892–1893 spędził w Rzymie ugruntowując znajomość rzeźby antycznej. Podróżował również, między innymi do Francji i Danii. Po powrocie do Berlina, w 1897 roku objął stanowisko profesora w tutejszej Akademii Sztuk Pięknych. Przyjęty został do elitarnego grona członków Berliner Künstverein. Już w 1893 roku, mając zaledwie 27, lat został uhonorowany nagrodą państwową, a w 1894 roku złotym medalem przyznanym za osiągnięcia artystyczne. Był już wtedy cenionym artystą i poszukiwanym rzeźbiarzem. Tworzył zarówno popiersia, jak i duże pomniki, aż do monumentów. Zmarł 19 marca 1909 roku w Berlinie na zapalenie płuc, w wieku 43 lat.

Zygmunt Mackiewicz (ur. 1931 w Birżach, zm. 8 października 2015 w Bydgoszczy) – polski lekarz, chirurg, prof. dr hab. n. med., prezes Towarzystwa Chirurgów Polskich  (1997–1999), współtwórca bydgoskiej Akademii Medycznej im. Ludwika Rydygiera.
Pierwszy przewodniczący Stowarzyszenia Odbudowy Fontanny „Potop”.

Żródła:
https://pl.wikipedia.org/wiki/Ferdinand_Lepcke
https://pl.wikipedia.org/wiki/Fontanna_Potop
https://pl.wikipedia.org/wiki/Zygmunt_Mackiewicz_(chirurg)