Pamięć o „Żołnierzach Wyklętych” już nigdy nie będzie przemilczana

Organizatorami tegorocznych obchodów są Wojewoda Kujawsko-Pomorski Mikołaj Bogdanowicz, Szef Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych Dowódca Garnizonu Bydgoszcz gen. Dyw. Dariusz Łukowski oraz Naczelnik Delegatury IPN w Bydgoszczy Edyta Cisewska.

Uroczystości z okazji Narodowego Dnia Pamięci Żołnierzy Wyklętych rozpoczęły się już wczoraj, koncertem Orkiestry Wojskowej w Kinoteatrze Klubu Inspektoratu Wsparcia Sił Zbrojnych. Oprócz muzyki goście wysłuchali recytacji aktora Dariusza Kowalskiego. Wydarzenie patronatem honorowym objął poseł Bartosz Kownacki.

Dziś, na budynku przy ul. Ks. Markwarta 4 w Bydgoszczy, w którym mieściła się pierwsza siedziba Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego, odsłonięta została pamiątkowa tablica. Przypomina o więzionych tutaj bohaterach antykomunistycznego podziemia.

Czytaj też: Tu mordowano polskich patriotów

„Jakże symboliczny jest los bydgoskiego Żołnierza Wyklętego – podporucznika Armii Krajowej Leszka Białego. Ten młody, ledwie 26-letni człowiek, został zakatowany przez siepaczy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Bydgoszczy i pochowany w miejscu, na którym następnie postawiono śmietnik! Taka była zbrodnicza logika pachołków sowieckiego reżimu, którzy przyszli tu w 1945 roku wraz z Armią Czerwoną. Jestem szczęśliwy, że odsłonięta dziś tablica pamiątkowa będzie przypominała przechodniom o męczeństwie ppor. Leszka Białego i innych Żołnierzy Wyklętych. Wierzę, że nastąpi dzień, w którym spotkamy się pod bydgoskim pomnikiem Im poświęconym” – mówił wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

Następnie uczestnicy obchodów złożyli kwiaty przy Ścianie Pamięci Żołnierzy Wyklętych na cmentarzu komunalnym przy ul. Kcyńskiej. Składają się na nią tablice z imionami i nazwiskami zamordowanych członków podziemia niepodległościowego. Na terenie cmentarza trwają poszukiwania szczątków osób skazanych na karę śmierci w procesie pokazowym przeciwko członkom Okręgu Pomorskiego WiN. Wyroki wykonano w więzieniu karno-śledczym WUBP w Bydgoszczy w listopadzie 1946 r. W 1946 roku stracono w Bydgoszczy na mocy wyroków sądowych 26 żołnierzy podziemia niepodległościowego.

Zobacz też: Kwiaty i znicze na bydgoskiej „Łączce” [FOTOGALERIA]

fot. Anna Kopeć

O godz. 12:00 ks. płk Tomasz Paroń odprawił Mszę św. w kościele garnizonowym w Intencji Żołnierzy Wyklętych.

Oficjalna część uroczystości odbyła się w Urzędzie Wojewódzkim w Bydgoszczy.  Jednym z punktów programu był pokaz filmu produkcji IPN „Polska szuka bohaterów”. Film dokumentalny przedstawia proces społeczno-historyczny na temat poszukiwania ofiar terroru komunistycznego w Polsce. Celem twórców dokumentu jest przybliżenie idei prac zespołu naukowego, pokazanie młodych naukowców, wolontariuszy, jak również ukazanie złożonych losów bohaterów filmu.

Wojewoda Mikołaj Bogdanowicz zwrócił uwagę, że dzięki aktywności licznych środowisk patriotycznych, a także historyków, zwłaszcza Instytutu Pamięci Narodowej, dowiadujemy się coraz więcej o tym tragicznym okresie w dziejach naszej Ojczyzny.

„Nie pozwolimy, aby podła zmowa milczenia znowu zapadła nad Niezłomnymi. Nie pozwolimy na szkalowanie ich dobrego imienia. Podejmowane przez nas inicjatywy są jasnym sygnałem, że kontynuujemy myśl zawartą w inicjatywie śp. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego” – mówił.

„Dzięki takim ludziom jak Państwo pamięć o Żołnierzach Wyklętych już nigdy nie będzie przemilczana, a ich bezimienne dotąd groby, staną się dla kolejnych pokoleń miejscami hołdu i zadumy” – dodał przedstawiciel rządu w terenie.

fot. Anna Kopeć

Na placu przed budynkiem Kujawsko-Pomorskiego Urzędu Wojewódzkiego otwarto wystawę Instytutu Pamięci Narodowej „Zapomniane ogniwo. Konspiracja młodzieżowa w Polsce 1944-1956”. Ekspozycja prezentuje zupełnie zapomnianą formę oporu społecznego w postaci młodzieżowych organizacji konspiracyjnych powstałych tuż przed zakończeniem i już po zakończeniu II wojny światowej. Szacuje się, że w tym czasie istniały przynajmniej 972 podziemne związki młodzieżowe, skupiające ok. 11 tys. członków. Zakładali je we wszystkich regionach uczniowie, studenci, młodzi robotnicy i chłopi w wieku 14–21 lat. Wystawa ma zasięg ogólnopolski z elementami regionalnymi. Można ją będzie oglądać do 15 marca.

Prace prowadzone na bydgoskiej Łączce (cmentarzu przy ul. Kcyńskiej) przybliżył wykład dr Alicji Paczoskiej-Hauke z bydgoskiej delegatury IPN pt. „Poszukiwania miejsc pochówków Żołnierzy Niezłomnych w Bydgoszczy”. Dotąd odnaleziono i zidentyfikowano szczątki Ludwika Augustyniaka ps. „Cygan”, Floriana Dutkiewicza ps. „Jawor” oraz Tadeusza Ośko vel Wojciecha Kossowskiego ps. „Sęp”.

Podczas uroczystości rozstrzygnięty został  III Bydgoski Test Wiedzy o „Żołnierzach Wyklętych”. Celem konkursu organizowanego przez Instytut Pamięci Narodowej jest upowszechnianie wiedzy o polskim antykomunistycznym podziemiu niepodległościowym po II wojnie światowej oraz kultywowanie dobrej pamięci o jego żołnierzach. W teście udział wzięli uczniowie szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadpodstawowych. Konkurs honorowym patronatem objął wojewoda Mikołaj Bogdanowicz.

Źródło: Kujawsko-Pomorski Urząd Wojewódzki