Historia 8 lut 16:57 | Redaktor
Dziś 73. rocznica śmierci

fot. wikipedia

8 lutego 1951 roku zamordowano w komunistycznym więzieniu Zygmunta Szendzielarza, ps. "Łupaszka" majora Wojska Polskiego i dwukrotnego kawalera orderu Virtuti Militari.

We wrześniu 1939 roku Szendzielarz stanął do walki w obronie ojczyzny, dowodząc 2. szwadronem swojego macierzystego pułku, który wchodził w skład Wileńskiej Brygady Kawalerii. Po ataku Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich na Polskę pod koniec września, został aresztowany przez Sowietów podczas próby przedostania się na terytorium Węgier. Mimo to udało mu się zbiec z niewoli. Powrócił do Wilna, gdzie szybko zaangażował się w działalność konspiracyjną, najpierw w strukturach Kół Pułkowych, a następnie Związku Walki Zbrojnej - Armii Krajowej. W tym czasie przyjął pseudonim konspiracyjny "Łupaszka", nawiązujący do podpułkownika kawalerii Jerzego Dąbrowskiego, znanego z działalności w czasie wojny polsko-bolszewickiej jako "Łupaszka" i współtwórcy 13. Pułku Ułanów Wileńskich, który zmarł w mińskim więzieniu w 1940 roku po torturach.

Na polecenie Komendy Wileńskiego Okręgu Armii Krajowej, Szendzielarz został dowódcą oddziału partyzanckiego, który w styczniu 1944 roku oficjalnie przyjął nazwę 5. Wileńskiej Brygady Armii Krajowej, choć bywał też nazywany Brygadą Śmierci. Działał on na terenie rozciągającym się na północny-wschód od Wilna. Oddział "Łupaszki" w latach 1943 i 1944 toczył walki z wojskami niemieckimi, które wspierały litewskie formacje kolaboracyjne, oraz z sowieckimi partyzantami.

W 1947 roku zwolnił swoich podkomendnych z przysięgi. Przeniósł się do Osielca pod Jordanowem, gdzie został wytropiony przez funkcjonariuszy komunistycznej bezpieki. Aresztowano go nad ranem 30 czerwca 1948 roku w domu, w którym się ukrywał. Wielokrotnie odznaczany najwyższymi orderami, także pośmiertnie, został skazany na 18-krotną karę śmierci. Jak wielu naszych bohaterów, jego życie zakończyło się strzałem w tył głowy. W momencie śmierci miał zaledwie 41 lat.

W 2019 roku w pobliżu domu w Osielcu, gdzie ukrywał się i został aresztowany "Łupaszka", odsłonięto jego pomnik.

Redaktor

Redaktor Autor

Redaktor