Historia 29 gru 2020 | Krzysztof Drozdowski
Pierwszy zwiastun filmu „Barbarka 1939” [VIDEO]

Unisławskie Towarzystwo Historyczne realizuje film dokumentalny pt. „Barbarka 1939”, który przybliży wydarzenia związane z niemiecką zbrodnią popełnioną w lasach Barbarki jesienią 1939 roku.

W masowych egzekucjach zginęło tam ok. 600 osób z Torunia, powiatu toruńskiego i okolic. Byli to zarówno przedstawiciele inteligencji pomorskiej – prawnicy, księża, działacze społeczni, nauczyciele, jak i rzemieślnicy, robotnicy i rolnicy. Film powstaje we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej i Fundacją Generał Elżbiety Zawackiej. Film to czwarty, po „Karolewie 1939”, „Dąbrowie 1939” i „Szpęgawsku 1939”, odcinek fabularyzowanej serii dokumentalnej pt. „Zbrodnia pomorska”, którą od kilku lat realizuje Unisławskie Towarzystwo historyczne. „Barbarka 1939” jest oparta na kwerendzie archiwalnej, źródłach pisanych oraz wspomnieniach bezpośrednich świadków, głównie dzieci i bliskich ofiar tej zbrodni, których udało nam się odnaleźć. Na kanwie ich opowieści powstała oś fabularna filmu.

Do tej pory twórcom „Barbarki 1939” udało się nagrać wspomnienia ok. 30 świadków. Odnaleźliśmy rodziny pomordowanych w Toruniu i okolicach, ale z kamerą dotarliśmy także do Szczecina, Warszawy, Grudziądza, Iławy. Udało się także zebrać cenne wspomnienia więźniów toruńskiego Fortu VII. W filmie pokażemy bogaty materiał zdjęciowy, który zgromadziliśmy. Dysponujemy ok. 100 fotografii ofiar, pamiętnikami i zapiskami z lat okupacji, kronikami, fragmentami przedwojennych filmów amatorskich, niepublikowanymi dotąd zdjęciami z ekshumacji z 1945 r.

Warto zaznaczyć, że w gromadzenie tych cennych materiałów zaangażowało się wiele organizacji i instytucji: urzędów gmin, bibliotek, muzeów, parafii, lokalnych stowarzyszeń, mediów, a także osób prywatnych nie tylko z Polski, ale także z USA, Anglii, Niemiec. Wszystkim, którzy odpowiedzieli na nasze apele i włączyli się w akcję poszukiwań – serdecznie dziękujemy. Pokazując w filmie rozkręcającą się na Pomorzu spiralę nienawiści i mechanizm niemieckiej zbrodni w Barbarce, oddajemy głos nie tylko świadkom, ale także historykom. Materiał dokumentalny jest zilustrowany elementami fabularyzowanymi i rekonstrukcjami historycznymi z wykorzystaniem pojazdów militarnych, sprzętu, broni i z udziałem wojskowych i cywilnych grup rekonstrukcyjnych. W filmie udział bierze kilkudziesięciu statystów i epizodystów z Torunia, powiatu toruńskiego i okolic. Plany były realizowane m.in. w Głażewie, Siemoniu, Kijewie Szlacheckim, Nawrze, Brąchnówku, Kłóbce, Forcie I w Toruniu.

Premiera filmu jest planowana na pierwszy kwartał 2021 roku.

Produkcja realizowana dzięki wsparciu Gminy Miasta Toruń oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Kujawsko-Pomorskiego, Gminy Łysomice, Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, Miasta Chełmża, Lokalnej Grupy Działania Ziemia Gotyku, Nadleśnictwu Toruń (Lasy Państwowe), Powiatu Toruńskiego, Hotelom Donimirski, Gminy Chełmża oraz ofiarodawcom prywatnym Alicji Donimirskiej oraz Markowi Piechockiemu.
Producenci: Instytut Filmowy Unisławskiego Towarzystwa Historycznego, Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej, Instytut Pamięci Narodowej w Gdańsku.
Krzysztof Drozdowski

Krzysztof Drozdowski Autor

Publicysta, autor wielu książek historycznych.