Historia 16 cze 2022 | kd
Tak projektowano gmach bydgoskiej poczty

Neogotycki gmach urzędu pocztowo-telegraficznego, wzniesiony w latach 1883-1885 u zbiegu ulic Stary Port i Pocztowej był kolejnym związanym z instytucją pocztową usytuowanym w tym rejonie, „domykając” z czasem zabudowę pocztową zawartą między ulicami: Jagiellońską, Druckiego-Lubeckiego, Stary Port i Pocztową.

Warto pamiętać bowiem, że od lat 50. XIX wieku istniał już, usytuowany w narożu ulic Jagiellońskiej i Pocztowej, klasycystyczny w formie, budynek Głównej Dyrekcji Poczty (Oberpostdirektion). Wiemy też, że w miejscu budowy przyszłego urzędu telegraficznego, stał obszerny budynek koszar administrowany przez Wojskowy Urząd Skarbowy (Militarfiskus), który został zdemontowany jeszcze w latach 70. XIX wieku, a po uzgodnieniach między urzędami w Berlinie, pusty teren został udostępniony poczcie.
 
Uroczyste otwarcie nowego urzędu nastąpiło 1 września 1885 roku. Zachowane w zbiorach berlińskiego muzeum, projekty elewacji i rzut poziomy parteru, które prezentujemy, oddają w pełni zamysł i ideę nieznanego niestety projektanta i tylko nieznacznie różnią się od wersji ostatecznej. Zmiany dotyczyły jedynie kilku korekt, m.in. podwyższenia dachów, przesunięcia ścian wewnętrznych i uproszczenia wyglądu fasad tylnych.
 
Neogotycka formuła w tym czasie była niezwykle popularna, wręcz zalecana, a podobnych analogicznych wręcz realizacji spotkać można w wielu ówczesnych miastach m.in. w Gdańsku, Śremie, Środzie, a w pobliżu Bydgoszczy widzimy je np. w Inowrocławiu, Toruniu czy Grudziądzu. Co interesujące w ramach przeprowadzonego przed laty kompleksowego remontu budynków pocztowych odtworzono tak charakterystyczny, dekoracyjny, „zygzakowaty’ motyw na dachach całego kompleksu pocztowego, łącznie z dachami wzniesionego później w 1900 roku, także neogotyckiego, kolejnego budynku Dyrekcji Poczty od strony ulicy Jagiellońskiej.
 
Nieznaczne zmiany w elewacjach frontowych nie zmieniły w istotny sposób pierwotnego charakteru i stanu budynku, istotniejsze dokonały się w jego wnętrzach dostosowanych do współczesnych potrzeb i wymagań instytucji pocztowej.
 
 
 
 
 
Oprac. Piotr Winter/Kujawsko Pomorskie Centrum Kultury
Projekty ze zbiorów Muzeum Poczty w Berlinie

kd Autor