Artyści z całej Polski opowiedzą o prowokacji bydgoskiej. Nowa wystawa malarstwa w MOB

– Serca były po naszej stronie, ludzie mieli już dość tego kłamania, tego oszukiwania, tych ciągłych obietnic, mówienia o dialogu, skoro rzeczywistość była zupełnie inna – tak o zdarzeniu z 19 marca 1981 roku mówił w wywiadzie dla Polskiego Radia Jan Rulewski.

Rzeczywistość przybrała tego dnia barwy siną i czerwoną – od siniaków i krwi działaczy „Solidarności” brutalnie pobitych w trakcie sesji Wojewódzkiej Rady Narodowej w Bydgoszczy. Oprócz szefa lokalnych struktur związku ofiarami milicyjnej agresji padli Michał Bartoszcze i Mariusz Łabentowicz. Kłamstwa komunistycznych władz o rzekomym wypadku samochodowym Rulewskiego jedynie podsyciły i tak rozgrzane nastroje społeczne. Niewiele zabrakło do wybuchu ogólnopolskiego strajku. 

By upamiętnić tę opozycyjną kartę w historii miasta, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy przygotowało wystawę malarską „Prowokacja bydgoska 1981”, którą będzie można oglądać w gmachu głównym instytucji przy ulicy Gdańskiej 4. Otwarcie zaplanowano na 19 marca, w 43. rocznicę wydarzeń bydgoskich.

– Wystawy powstają z różnych powodów, np. z wewnętrznego nakazu przyzwoitości wobec ludzi, czasu i wydarzeń. Idea organizacji wystawy „Prowokacja bydgoska 1981” narodziła się wiosną 2021 roku, w czterdziestolecie wkroczenia milicji do gmachu dzisiejszego urzędu wojewódzkiego, i chodziła za nami aż do teraz. Bydgoski marzec należy do najtrudniejszych tematów sztuki. W jakimś sensie zaistniał w grafice, w malarstwie był marginalny – mówią Wacław Kuczma i Paweł Lewandowski-Palle, kuratorzy nowej ekspozycji w MOB.

Do projektu zaproszono 45 artystek i artystów z kilku pokoleń – od urodzonego w połowie lat 30. XX wieku Michała Kosmy Jędrzejewskiego po dwudziestokilkulatków. Każdy z twórców otrzymał propozycję realizacji jednego obrazu malarskiego. Wystawa od samego początku była więc w nieustannym procesie, a ostateczny rezultat artystyczny był nieprzewidywalny aż do momentu rozpakowania wszystkich dzieł.

Kuczma i Lewandowski-Palle podkreślają, że artyści, dzieląc się refleksją o „paskudnym czasie poprzedzającym wprowadzenie stanu wojennego”, nie zamierzają wyręczać historyków, a sami kuratorzy nie chcieli wchodzić w buty cenzorów.

– Forma zgromadzonych wypowiedzi jest zróżnicowana, od formuł realizmu po wypowiedzi abstrakcyjne. Wystawa wydaje się klasyczna w aspekcie eksponowanych tu dzieł artystów, w tym sensie jest więc reprezentatywna dla jakiejś części sztuki polskiej. Dzieła zaprezentowane właśnie w Bydgoszczy mają sens głębszy, a udostępnienie wystawy właśnie 19 marca jest z pewnością symboliczne – dodają.

PROWOKACJA BYDGOSKA 1981

Wystawa Malarstwa

Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy

Gmach Główny ul. Gdańska 4

otwarcie wystawy, w 43 rocznicę wydarzeń, 19 III 2024 (wtorek) godz. 17.00

źródło: MOB