Najdroższa moneta świata została wybita w bydgoskiej mennicy

100 dukatówki Zygmunta III Wazy to jedne z najokazalszych monet w historii numizmatyki. Ich średnica wynosi 69,2 mm, a masa – 348,2 g złota. W bydgoskiej mennicy wybito niewiele jej egzemplarzy, do dzisiaj zachowało się zaledwie sześć. Jeden znajduje się w Muzeum Narodowym w Krakowie, pochodzi z kolekcji Emeryka Hutten-Czapskiego. Moneta została podarowana muzeum w 1903 roku.

W 2008 na aukcji w Nowym Jorku jedna z wybitych monet tej emisji została sprzedana kolekcjonerowi z Niemiec za 1.380.000 dolarów, co uczyniło ją najdroższą polską monetą w historii. Kolejna licytacja w USA, jak szacują eksperci, może podbić cenę nawet do 2 milionów dolarów.

Przyjmuje się, że monety te zostały wybite z okazji zwycięstwa nad Turkami pod Chocimiem, na co wskazuje data jej emisji – 1621. Dlaczego te monety były bite w mennicy w Bydgoszczy?

Mennica bydgoska działająca w latach 1594-1686 jako mennica prywatna, królewska, a od 1632 r. państwowa, była jedną z najważniejszych w Rzeczypospolitej. Jej rozkwit, jak informuje Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, związany był z działalnością przedsiębiorców menniczych pochodzących z Niemiec, Włoch i Niderlandów, takich jak: Walenty Jahns, Herman Rüdiger, Ernest Knorr, Eryk Huxer, bracia Andrzej i Tomasz Tymowie, Tytus Liwiusz Boratini i inni. Znaczący wkład w działalność mennicy wnieśli również mieszczanie bydgoscy: Krzysztof Guttman i Michał Hoderman. Mennica bydgoska, oprócz drobnych monet takich jak szelągi i trojaki, wybijała również monety o wysokim nominale: dukaty i ich wielokrotność, a także talary i półtalary.

Stemple do nich wykonywali artyści tej rangi, co Jan Höhn czy pochodzący z Schaffhausen w Szwajcarii Samuel Ammon, który właśnie był projektantem słynnej 100 dukatówki Zygmunta III Wazy. Na wystawie w Europejskim Centrum Pieniądza na Wyspie Młyńskiej moneta została zaprezentowana dzięki wykorzystaniu nowoczesnej techniki 3D.

Narodowy Bank Polski w ubiegłym roku wprowadził do obiegu kolekcjonerskie wydanie monety. Replika wyemitowana przez Skarbiec Mennicy Polskiej SA w limitowanym nakładzie 222 egzemplarzy wykonana została w srebrze wysokiej próby Ag 925, a dla podkreślenia jej efektowności i zbliżenia jej wizerunku do oryginału jej powierzchnia pokryta została 24-karatowym złotem.