Zmarł Janusz Kazimierz Umiński (1932-2023) In Memoria

Urodził się 10 lutego 1932 roku w Bydgoszczy. Ojciec Henryk (1896-1940), zawodowy
wojskowy, był kapitanem w 61 pułku piechoty stacjonującym w Bydgoszczy. Matka, Maria
Ludwika z domu Madalińska (1910-1998) zajmowała się rodziną, która w roku 1938 powiększyła
się po przyjściu na świat drugiego syna, Włodzimierza Wacława. Jeszcze przed wejściem 61 pp w
ramach 15 Wielkopolskiej Dywizji Piechoty do walk obronnych we wrześniowej kampanii 1939
roku, ojcu Henrykowi udało się zorganizować transport rodziny do Chełma Lubelskiego; wzięty do
niewoli sowieckiej, w kwietniu 1940 roku został zamordowany w siedzibie NKWD w Charkowie.
W grudniu 1939 roku matka z synami przeniosła się do Poznania. Tam okazało się że przedwojenne
mieszkanie zostało zajęte przez Gestapo. W związku z zaistniałą sytuacją, Ludwika z synami
zamieszkała u rodziców w Bydgoszczy przy ul. 20 Stycznia 1920, gdzie przetrwała lata niemieckiej
okupacji. Tutaj, od matury uzyskanej w 1950 roku w IV Państwowej Szkole Ogólnokształcącej
Stopnia Podstawowego i Licealnego im. Mikołaja Kopernika, mającej siedzibę przy ul.
Nowodworskiej, rozpoczęła się długoletnia historia dorosłego, pracowitego życia Zmarłego.

Janusz Umiński, studia rozpoczęte na toruńskim UMK zakończył w Poznaniu w 1960 roku
uzyskując dyplom magisterski na Wydziale Prawa Uniwersytetu Adama Mickiewicza. Jeszcze raz
podjął studia w Poznaniu, uzyskując w roku 1995 dyplom magistra teologii na Papieskim Wydziale
Teologicznym UAM. W 1965 roku założył rodzinę poślubiając Annę Wilczewską z Brodnicy; dwa
lata później przyszedł na świat syn Wacław.

Zmarły był długoletnim pracownikiem służb planowania regionalnego i przestrzennego oraz
placówek kultury, ale w każdym miejscu pracy łączył sprawy zawodowe z turystyką i
krajoznawstwem, które pasjonowały Go już od 1951 roku. Wstąpienie do Polskiego Towarzystwa
Turystyczno-Krajoznawczego (PTTK) w lipcu tegoż roku, rozpoczęło wieloletnią działalność
społeczną twórcy, propagatora, w końcu pasjonata turystyki i krajoznawstwa. Był turystą pieszym i
górskim, przewodnikiem i pilotem, znakarzem szlaków, instruktorem na szkoleniach
przewodników i pilotów.

Od 1956 roku, w którym zadebiutował jako współautor przewodnika turystycznego, wydał
ponad 40 przewodników turystycznych, w tym 6 różnych wydań przewodnika po Bydgoszczy.
Opracował m.in. przewodniki: Bory Tucholskie (1959), Szlak Piastowski (1960,1966), Szlak
Łokietka (1961, 1966), Województwo bydgoskie (1967), Bydgoszcz i okolice (1972, 1976, 1985),
Bydgoszcz (1996, 1998 wersja niemiecka, 2004, 2007, Grudziądz i okolice (1974), Ciechocinek i
okolice (1978, 1990), Vademecum turystyczne województwa bydgoskiego (1982), Nad Notecią
(1984), Puszcza Bydgoska (1985), Bory Tucholskie (1988), Pojezierze Krajeńskie (1991), 7 dni w
Koronowie (1989), Koronowo i okolice (1996), Włocławek i okolice (1989), Gdańsk w 3 dni (2003),
Toruń w 3 dni (2005), Powiat brodnicki i okolice (2006). Przed chorobą, która wyłączyła Go z
aktywnego życia, zdążył opracować i złożyć do wydania w Towarzystwie Miłośników Miasta
Bydgoszczy, przewodnik po bydgoskim Cmentarzu Nowofarnym. Był także autorem około 300
artykułów o turystyce i krajoznawstwie w aspektach gospodarczych, socjologicznych i społecznych.

Był wybitnym działaczem PTTK pełniąc funkcje na wszystkich szczeblach organizacyjnych
począwszy od prezesa koła zakładowego, a kończąc na funkcjach członka Głównego Sądu
Koleżeńskiego PTTK (1985-1993), Zarządu Głównego i Kapituły Odznaczeń Zarządu Głównego
PTTK (1993-1997). W Bydgoszczy, działając w PTTK znany był m.in. jako członek i wiceprezes
Zarządu Oddziału Miejskiego, członek, sekretarz i wiceprezes Zarządu Okręgu, prezes Zarządu
Wojewódzkiego. W latach 1992-1995 był prezesem Regionalnego Oddziału PTTK „Szlak Brdy”.
Uchwałą XIV Walnego Zjazdu PTTK w 1997 roku, otrzymał tytuł „Członka Honorowego PTTK”,
a w roku 1998, podczas obchodów Światowego Dnia Turystyki w Gdańsku, został odznaczony
medalem prezesa Urzędu Kultury Fizycznej i Turystyki „Za Zasługi dla Turystyki”.
Janusz Umiński był członkiem wielu towarzystw zawodowych i społecznych oraz kolegiów
redakcyjnych, Działał m.in. w Towarzystwie Urbanistów Polskich, Towarzystwie Miłośników
Miasta Bydgoszczy, Bydgoskim Towarzystwie Naukowym, Towarzystwie Naukowym Toruńskim,
poznańskim Wielkopolskim Klubie Publicystów Krajoznawczych. Zasiadał w kolegiach
redakcyjnych, m.in. „Jantarowych Szlaków”, „Bydgoskiego Przeglądu Turystycznego” oraz
„Kalendarza Bydgoskiego”.

Był odznaczony, m.in.: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski, Złotym Krzyżem
Zasługi, Złotą Honorową odznaką PTTK. 

Umarł wczesnym rankiem dnia 2 maja A.D. 2023 po kilkuletnim okresie ciężkiej choroby i
cierpienia.

Edward Małachowski