Historia 22 sty 2021 | Krzysztof Drozdowski
Powstanie Kedywu czyli Kierownictwa Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej [KARTKA Z KALENDARZA]

fot. domena publiczna

Do dziś nikt nie policzył ile akcji bojowych przeprowadziła Armia Krajowa w trakcie II wojny światowej. Za dużą ich ilość odpowiada Kedyw czyli Kierownictwo Dywersji Komendy Głównej Armii Krajowej. Rocznica jego powstania przypada 22 stycznia.

Od początku niemieckiej okupacji w Polsce zawiązywały się liczne ugrupowania konspiracyjne. Ostatecznie największą i do dziś najbardziej znaną pozostaje Armia Krajowa, która scalała lub wchłaniała kolejne mniejsze organizacje. 

W ramach AK prowadzono nie tylko wywiad cywilny i wojskowy. Jako, że jednym z celów organizacji było kontynuowanie walki z niemieckim okupantem w ramach swojej działalności członkowie AK organizowali rozliczne akcje bojowe i sabotażowe. By nad nimi zapanowac już w 1942 roku rozpoczęła się akcja powoływania jednolitego dowódctwa nad organizowanymi akcjami. Tak doszło do powstania Kedywu.

Formalnie początek Kedywu dał rozkaz nr 84 Dowódcy Armii Krajowej gen. Stefana Roweckiego „Grota”, wydany 22 stycznia 1943 noszący nazwę Uporządkowanie odcinka walki .

Dla Kedywu KG rozkaz nr 84 przewidywał następujące zadania:

  • planowanie akcji dywersyjnych i sabotażowych w skali ogólnej oraz opracowywanie wytycznych dla Okręgów
  • kontrola Kedywu w Okręgach
  • kierowanie akcją Oddziałów Dyspozycyjnych Kedywu KG AK
  • studia nad metodami i sposobami organizowania akcji dywersyjnych, sabotażowych i partyzanckich, opracowywanie oraz wydawanie wytycznych i instrukcji
  • szkolenie dowódców zespołów i patroli dywersyjnych oraz instruktorów technicznych dla potrzeb okręgów
  • badanie i opiniowanie materiałów, sprzętu i pomysłów w zakresie akcji sabotażowo-dywersyjnej
  • centralna produkcja środków walki sabotażowo-dywersyjnej
  • zaopatrywanie Okręgów w środki walki – w miarę posiadanych zasobów
  • nadzór nad odcinkiem pracy tych organizacji społecznych, których zadaniem jest współdziałanie w walce czynnej oraz udzielanie im pomocy w zakresie wyszkolenia i zaopatrzenia materiałowego

Pierwszą akcją wykonaną przez patrole saperskie Kedywu KG było uderzenie w transport kolejowy, wykonane w noc sylwestrową z 31 grudnia 1942 na 1 stycznia 1943 roku.

Krzysztof Drozdowski

Krzysztof Drozdowski Autor

Publicysta, autor wielu książek historycznych.