Historia 12 maj 2020 | Krzysztof Drozdowski
Krzyżacka zemsta na Wyszogrodzie. Minęło 690 lat

Rekonstrukcja bitwy o Wyszogród podczas Święta Starego Fordonu w 2018 r./fot.bw

12 maja 1330 roku załoga Wyszogrodu poddała się Krzyżakom, a gród wraz z przyległościami został zniszczony. Krzyżacy srodze zemścili się za dotychczasowe, zaczepne działania załogi warowni. Obecnie tereny Wyszogrodu są częścią Bydgoszczy.

W 1309 roku Pomorze Gdańskie zostało inkorporowane przez Zakon Krzyżacki. To rozpoczęło długoletni konflikt z roszczącą pretensje do tego terytorium Polską wspieraną przez Wielki Księstwo Litewskie. 

W 1321 r. w Inowrocławiu doszło do sądowego rozstrzygnięcia. Na mocy wyroku sądu papieskiego Krzyżacy zostali zobligowani do odstąpienia Polsce Pomorza Gdańskiego. Jednakże nie zamierzali respektować nałożonego wyroku. Po nawiązaniu współpracy z władcą Czech, przystąpili do ataku na Polskę.

Nie ustępowali i prowadzili cały czas działania zbrojne. W kwietniu 1329 r. wtargnęli na Kujawy,  23 kwietnia spalili Włocławek z katedrą, a następnie ruszyli na północ wzdłuż Wisły, zdobywając biskupi gród w Raciążku. Niebezpiecznie też zbliżyli się do ówczesnego Wyszogrodu. Dzięki wzmocnieniu załogi do ok. 200 zbrojnych, warownia była dobrym punktem do przeprowadzania ataków zaczepnych przeciwko Krzyżakom. Rutyną stało się wręcz atakowanie przepływających okrętów zaopatrzonych w różne towary. 

Stan ten był na tyle uciążliwy, że Krzyżacy zorganizowali specjalną wyprawę zbrojną skierowaną przeciwko załodze Wyszogrodu. Na czele wojsk zakonnych stanął komtur chełmiński Otton von Lauterberg.

Krzyżacy oblegli warownię. Co rusz piechota krzyżacka przypuszczała szturm na gród, wspomagając się drabinami i machinami oblężniczymi. Obrońcy walczyli zacięcie. Wiedzieli, że nie mogą liczyć na krzyżacką litość. Po pierwsze, Krzyżacy z niej nie słynęli, a po drugie - zdawano sobie sprawę, że należy spodziewać się okrutnej zemsty za dotychczasowe działania załogi Wyszogrodu.

12 maja 1330 roku doszło do nieuniknionego. Po kolejnym szturmie i podłożeniu ognia załoga Wyszogrodu skapitulowała. W ogniu zginęła część obrońców, zniszczał też dobytek złożony w grodzie przez okolicznych mieszkańców.

Krzyżacy doszczętnie zburzyli i spalili gród, podgrodzie i kościół, a pozostałym przy życiu mieszkańcom pod groźbą śmierci zakazali odbudowy warowni.

Dawne tereny Wyszogrodu od 1973 roku znajdują się w granicach administracyjnych Bydgoszczy. 

Krzysztof Drozdowski

Krzysztof Drozdowski Autor

Publicysta, autor wielu książek historycznych.