Ojcowski, macierzyński oraz rodzicielski. Urlopy dla młodego taty

Przy urodzeniu lub przyjęciu na wychowanie jednego dziecka zasiłek macierzyński trwa 52 tygodnie (20 tygodni urlopu macierzyńskiego i 32 tygodnie urlopu rodzicielskiego). Okres ten może wydłużyć się, jeśli przy porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko. Zasada ta dotyczy także opiekunów, którzy przyjmą na wychowanie więcej niż jedno dziecko.

Pierwsze 14 tygodni urlopu macierzyńskiego jest zarezerwowane tylko dla matki. Jedynie 
w wyjątkowych sytuacjach ojciec może w tym czasie przejąć opiekę nad noworodkiem np. w przypadku śmierci matki albo porzucenia przez nią dziecka. Jeśli po tych 14 tygodniach mama będzie chciała wrócić do pracy, to maluchem może zaopiekować się ubezpieczony tata. Z takiej możliwości w ciągu pierwszych czterech miesięcy 2022 r. w całym kraju skorzystało ponad 3 tys. mężczyzn, w województwie kujawsko-pomorskim 179. Nadal to matki częściej korzystają z urlopu macierzyńskiego.  

Czas na rodzicielski
Po urlopie macierzyńskim jest urlop rodzicielski, który trwa 32 tygodnie, gdy urodzi się jedno dziecko. Urlop ten przysługuje również w przypadku przyjęcia dziecka na wychowanie. Rodzice mogą dzielić się, opieką nad dzieckiem na zmianę. Mogą z niego także korzystać równocześnie, będąc z dzieckiem przez 16 tygodni. Maksymalnie urlop mogą podzielić na 4 części, stanowiące wielokrotność tygodnia, przypadające  bezpośrednio po urlopie macierzyńskim, lub po poprzedniej części urlopu rodzicielskiego. Część urlopu rodzicielskiego (do 16 tygodni) mogą zostawić na później i wykorzystać go do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6. rok życia.

Zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego wykorzystywany jest przez mężczyzn dość rzadko. W ciągu pierwszych czterech miesięcy 2022 r.  w całym kraju tylko 1,7 tys. panów zdecydowało się na ten urlop, w regionie 70. Natomiast kobiet, do których trafił zasiłek z tytułu urlopu rodzicielskiego, było w kraju niemal 211,7 tys., w naszym województwie 10,1 tys. – tłumaczy rzeczniczka.

Urlop ojcowski
Niezależnie od urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego ojcu dziecka, który podlega ubezpieczeniu chorobowemu przysługuje urlop ojcowski. Tata ma prawo do urlopu ojcowskiego przez 2 tygodnie, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko drugiego roku życia. Później możliwość spędzenia wolnego czasu ze swoim niedawno narodzonym dzieckiem przepada.  Urlop ten może wykorzystać jednorazowo albo podzielić na dwie równe części. W tym samym czasie matka dziecka może przebywać na urlopie macierzyńskim, a ojciec dziecka na urlopie ojcowskim.

Ta forma uprawnienia rodzicielskiego jest zdecydowanie najczęściej wykorzystywana przez panów. W ciągu pierwszych czterech miesięcy 2022 r. w województwie kujawsko-pomorskim placówki ZUS wypłaciły 2,8 tys. zasiłków za czas urlopu ojcowskiego, w kraju 56,3 tys. 

Krystyna Michałek regionalny rzecznik prasowy ZUS w woj. kujawsko-pomorskim