Pamięć o zesłanych na Syberię – obchody rocznicowe w Bydgoszczy i Toruniu [ZDJĘCIA]

W wydarzeniach uczestniczyli sybiracy, przedstawiciele władz i mieszkańcy miasta. Samorząd województwa kujawsko-pomorskiego reprezentował wicemarszałek Zbigniew Ostrowski.

Obchody rozpoczęły się uroczystym nabożeństwem w kościele Świętych Polskich Braci Męczenników, po którym uczestnicy udali się pod Pomnik Zesłańców Sybiru, aby złożyć tam kwiaty. Dźwięk syren i chwile ciszy stały się symbolicznym hołdem dla tych, którzy nigdy nie wrócili do ojczyzny.

Dziś, 10 lutego, podobne uroczystości mają miejsce w Toruniu. Msza święta w kościele Chrystusa Króla zgromadziła sybiraków, uczniów, nauczycieli oraz przedstawicieli lokalnych władz. Po nabożeństwie zapalono znicze i złożono kwiaty pod pomnikiem na terenie VI Liceum Ogólnokształcącego im. Zesłańców Sybiru. Obchody są także okazją do edukacji młodego pokolenia – w szkole odbyła się akademia poświęcona zesłańcom, a w południe zaplanowano spotkanie sybiraków z uczniami i nauczycielami.

Historia, która nie może zostać zapomniana

Pierwsza fala masowych deportacji Polaków na Syberię miała miejsce w lutym 1940 roku. W nocy z 9 na 10 lutego NKWD wtargnęło do domów blisko 140 tysięcy ludzi. Wśród nich znajdowali się urzędnicy państwowi, wojskowi, sędziowie, policjanci, leśnicy, a także właściciele ziemscy i ich rodziny. Brutalnie wyrwani ze swoich domów, trafili w głąb sowieckiego imperium – do Archangielska, Irkucka, Kraju Krasnojarskiego i Komi. Temperatura spadała tam do -40 stopni Celsjusza, a warunki życia były nieludzkie. Wielu deportowanych nie przeżyło morderczej podróży, a jeszcze więcej nie doczekało powrotu do wolnej Polski.

Szacuje się, że w latach 1940–1941 Sowieci deportowali od trzystu tysięcy do ponad miliona Polaków. Była to zbrodnia, której celem było unicestwienie polskiej elity i podporządkowanie Kresów Wschodnich reżimowi komunistycznemu.

Pamięć o zesłańcach

Związek Sybiraków, działający w Bydgoszczy, Toruniu i Włocławku, od lat dba o pamięć o ofiarach deportacji. Organizuje uroczystości, spotkania i wystawy, które przypominają społeczeństwu o losach polskich zesłańców. Każdego roku rocznicowe obchody są okazją do refleksji nad historią oraz do spotkań tych, którzy przeżyli zesłanie i mogą opowiedzieć swoje historie kolejnym pokoleniom.

Warto pielęgnować pamięć o tych, którzy zostali skazani na nieludzkie warunki i często nie mieli szansy wrócić do ojczyzny. Ich losy są przestrogą dla przyszłych pokoleń i przypomnieniem, jak wysoką cenę zapłaciło wielu Polaków za swoją tożsamość i niepodległość.

Zdjęcia: Tomasz Czachorowski dla UMWKP